یکی از مواد غذایی پر مصرف و مهم در زندگی ایرانیان، سیب زمینی است. به دلیل بازار فروش خوب، بسیاری از کشاورزان در فصول مناسب از سال، زمین خود را به کشت سیب زمینی اختصاص میدهند. اما آنچه مهم است تقویت و کوددهی سیب زمینی است.اولین و مهمترین کار در مدیریت مزارع کشت سیب زمینی انتخاب یک برنامه غذایی مناسب می باشد. هدف از انتخاب برنامه تغذیه سیب زمینی بدست آوردن بالاترین تناژ در واحد سطح و تولید با کیفیت می باشد. ســیب زمینی از مهمتریــن محصــولات زراعــی دنیا و بعــد از ذرت، گنــدم و برنــج چهارمیــن محصــول از نظــر تولیــد در ســطح جهــان اســت. نیاز این محصول به مواد غذایی زیاد و عملکرد کیفیت محصول وابسته به عناصر غذایی است. بنابراین برای افزایش عملکرد زمان کاشت،آماده سازی خاک و توصیه کودی مناسب بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
چه موقع برای کاشت سیب زمینی خوب است؟
سیب زمینی را می توان ۰ تا ۲ هفته پس از سرمازدگی بهار گذشته آغاز کرد. به محض اینکه خاک آماده کاشت باشد، می توانید محصولات خود را زودتر کاشت کنید، اما توجه داشته باشید که ممکن است برخی محصولات زراعی توسط یخبندان یا خاک مرطوب خراب شوند. اما اگر در “اواخر” بهار هستید ، کاشت سیب زمینی تا فروردین (بسته به جایی که در آن قرار دارید) دیر نیست. برخی از قوم ها حتی تا ماه خرداد بخصوص در گلخانه ها گیاه سیب زمینی را می کاشتند.
سیب زمینی در چه مناطقی بهتر رشد می کند؟
بهترین رشد سیب زمینی در مناطقی است كه گرمترین درجه حرارت دوران رشد آن حدود بیست و پنج درجه سانتی گراد و یا كمتر باشد . رشد غده ها در حرارت ۳۰ درجه سانتی گراد كاملا” متوقف می شود و در عین حال در درجه حرارت منفی دو درجه سانتی گراد یا كمتر نیز آسیب می بیند .
آماده سازی بستر قبل از کشت
به منظور آماده سازی زمین کشاورزی در برنامه غذایی سیب زمینی باید مطابق آزمایش خاک عمل کنید. برای اصلاح خاک بایستی از کودهای گرانوله اوره، فسفات، پتاسیم، گوگرد جامد و کودهای دامی پوسیده و یا کود مرغی و کودهای زیستی که به فرآیند جذب کودهای دیگر که استفاده شده کمک می کند، استفاده نمود.
سیب زمینی دارای پنج مرحله ی رشد است که در پایین توضیح مختصری از مراحل رشد را برای درک بهتر آورده ایم :
1.شروع برگ دهی
در این مرحله باید رشد ریشه و اندام های هوایی تقویت شود. لذا میبایست از کودهای حاوی اسید هیومیک و ماکرو(NPK) با درصد فسفر بالا استفاده شود. به منظور افزایش رشد ریشه ای گیاه و تنظیم فتوسنتز در ابتدای امر برگ دهی از کود NPK فسفر بالا استفاده کنید.
2.ریشه زایی
برای تقویت ریشه زایی و افزایش رشد ریشه ای گیاه در این مرحله همچنان باید از کودهای تقویت کننده ریشه و تنظیم کننده فتوسنتز استفاده کرد. عنصر گوگرد برای آزادسازی عناصر غذایی و جذب آنها توسط ریشه در این مرحله نیاز است
3.خاک دهی
در این مرحله از برنامه غذایی سیب زمینی برای نرم کردن خاک پای بوته و جلوگیری از آفتاب سوختگی غده ها عملیات خاکدهی صورت می گیرد. ضمن انجام خاک دهی میتوانید علف های هرز هم از محیط کشت حذف کنید. در کشت های بهاره، طول این مرحله برای اکثر ارقام سیب زمینی کشور حدود 30 تا 35 روز است.
زمان تشکیل غده، کوددهی با ترکیبات فسفر موجب افزایش تعداد غده ها، توسعه ریشه و اندام هوایی، تامین انرژی کافی برای فرایندهای جذب و انتقال سایر عناصر غذایی میشود. این مرحله از کشت سیب زمینی که طولانی ترین دوره رشدی گیاه است. طی آن سلولهای تشکیل دهنده غده به دلیل تجمع آب و مواد غذایی و کربوهیدرات ها متورم می شوند. بسته به تاریخ کاشت و رقم، ممکن است تا سه ماه طول بکشد ولی در شرایط مناسب، برای اکثر ارقام موجود در کشور، این مدت بین 50 تا 60 روز است
5.تورم غده
در این مرحله از کشت سیب زمینی شاخ و برگ گیاه شروع به زرد شدن و ریزش برگها آغاز میشود. به همین دلیل، میزان فتوسنتز کاهش می یابد. در نتیجه رشد غده ها متوقف می شود و در نهایت، اندامهای هوایی از بین می روند. این مرحله ممکن است در کشت ارقام دیررس در نقاط سردسیر کشور که فصل رشد کوتاه است مشاهده نشود.
تصویری که در بالا می بینید مزرعه الگویی کشت سیب زمینی است،واقع در شهرستان دهگلان.در این مزرعه از فارم کود آبیدر جهت تغذیه و کوددهی استفاده شده است.