بیماری های باقلا-قسمت 1

بیماری برق زدگی (Ascochyta Blight)         

علائم بیماری برق زدگی عدس و باقلا توسط قارچ ایجاد می شود که در بقایای گیاهی آلوده و یا درون بذرهای چند ساله زنده می ماند. بذرهای آلوده سبب ایجاد گیاهچه آلوده به بیماری بلایت می شود. اسپورهای تولید شده بر روی بقایای گیاهی آلوده یک منبع مهم مایه تلقیح هستند و از طریق قطرات باران به بخش پایینی گیاهان انتقال پیدا می کنند. نقاط تیره قابل مشاهده بر روی این لکه ها در واقع ساختارهای اسپورزا هستند که از طریق باران به دیگر محصولات گسترش می یابند. بارندگی های مکرر و دوره های طولانی وجود رطوبت بر روی برگ شرایط مساعدی را برای ایجاد آلودگی و گسترش آن فراهم می کند. شرایط مرطوب در اواخر فصل شرایط ایده آل برای آلودگی غلاف و دانه را فراهم می کند.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه باید در نظر گرفت. برای کنترل بیماری برق زدگی عدس و باقلا می توان از قارچکش های تیابندازول 60% به میزان 2 در هزار و یا مانکوزب 80% به میزان 2 در هزار به صورت ضدعفونی بذر قبل از کشت یا سمپاشی بوته های جوان بخصوص بعد از هر بارندگی با فاصله 14 روز استفاده کرد.

اقدامات لازم جهت جلوگیری از بیماری

 

بیماری زنگ باقلا (Faba Bean Rust)

علائم بیماری زنگ باقلا توسط قارچ ایجاد می شود که روی بقایای گیاهی و علف های هرز زمانی که هیچ محصولی در دسترس نباشد زنده می ماند. همچنین این بیماری می تواند از طریق بذرهای آلوده نیز منتقل شود. هنگامی که شرایط مساعد باشد، اسپور تولید کرده که توسط باد در فواصل زیاد پخش می شود تا گیاهان یا مزارع جدید را آلوده کند. سایر راه های انتقال عبارتند از: حمل و نقل بقایای گیاهی بین مزارع و آلودگی لباس، ابزار و ماشین آلات

کنترل شیمیایی

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. خسارت بیماری زنگ باقلا با توجه به ظهور آن در انتهای فصل رویش این گیاه اقتصادی نیست و نیازی به کنترل شیمیایی ندارد.

 

اقدامات لازم جهت جلوگیری از بیماری

 

شته ها (Aphids) بیماری مشترک در یونجه، باقلا، ذرت، جو و گندم

 

شته ها حشراتی با بدن نرم، کوچک و با پاها و شاخک های بلند هستند. اندازه آنها از 5/0 تا 2 میلیمتر متغییر است و رنگ بدن آن ها با توجه به نوع گونه زرد، قهوه ای، قرمز یا سیاه می باشد. از لحاظ ظاهری شته ها شامل انواع بدون بال، تا انواع بالدار که مومی یا کرکدار می باشند. آنها معمولا بصورت گروهی در زیر برگ های جوان و نوک سرشاخه ها مستقر شده و از آنها تغذیه می کنند. همچنین از قطعات دهانی بلند خود برای سوراخ کردن بافت های نرم گیاهی و مکش مایعات استفاده می کنند. تعداد کم تا متوسط شته ها به گیاهان زراعی آسیبی نمی رساند. پس از هجوم اولیه این آفت در اواخر بهار یا اوایل تابستان، جمعیت شته ها به دلیل وجود دشمنان طبیعی به طور طبیعی کاهش می یابد. شته ها قادر به انتقال چندین نوع از ویروس های گیاهی می باشند که می توانند منجر به شیوع بیماری های دیگر شوند.

 

کنترل ارگانیک

یونجه

شته ها، به ویژه در یونجه زارها، دشمنان طبیعی بسیاری دارند و با توجه به وجود این شکارگرهای طبیعی، در شرایط زراعی ایران بسیار کم به آستانه اقتصادی آسیب و زیان می رساند و از این رو کنترل شیمیایی در بیشتر موارد توصیه نمی شود. لارو بالتوری، گونه های مختلف کفشدوزک و برخی کنه ها  در شکار و پارازیته کردن شته ها نقش موثری دارند. یکی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته خالدار، سوسک قرمز است که حشره ماده اقدام به شکار این گونه شته می کند. در صورتی که در یونجه زار نسبت لارو این سوسک به شته ها 1 به 8 و شمار حشره بالغ 1 به 13 باشد، شته خالدار به طور کامل توسط این شکارگر کنترل شده و نیازی به کنترل شیمیایی نخواهد بود. در صورت آلودگی کم، از یک محلول رقیق صابون با خاصیت حشره کشی یا محلول های تهیه شده از روغن های گیاهی مانند روغن نیم استفاده کنید. شته ها در صورت مرطوب بودن به شدت در معرض بیماری های قارچی قرار می گیرند. بنابراین یک اسپری ساده آب روی گیاهان آلوده نیز می تواند آنها را دور کند.

باقلا

به طور کلی شته ها چندین گروه دشمن طبیعی شامل پارازیتوئیدها، شکارگرها و بیمارگرها دارند. مطالعات اخیر نشان داده است که زنبور پارازیتوئید لیزیفلبوس و کفشدوزک شکارگر هیپودامیا به ترتیب فعالیت پارازیتیسمی و شکارگری مناسب روی این شته داشته اند و ضمن سازگاری خوب اقلیمی، پتانسیل بالای تولید مثلی و کارایی جستجوگری بالایی نیز دارند.

ذرت

دشمنان طبیعی شته ها از جمله کفشدوزک ها، لارو پشه ها و سن ها نقش مهمی در کاهش طبیعی جمعیت شته ها دارند.

گندم و جو

دشمنان طبیعی شته های غلات شامل شکارگرهای شته خوار، شکارگرهای عمومی خوار، زنبورهای پارازیتوئید و قارچ های بیماری زا می باشند.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. توجه داشته باشید که استفاده از آفتکش های شیمیایی می تواند باعث مقاومت شته ها در برابر آنها شود.

یونجه

برای مبارزه شیمیایی با شته های یونجه می توان از حشره کش پیریمیکارب 50% به میزان 5/0 تا 7/0 در هزار در اواخر بهار و اوایل تابستان هم زمان با افزایش دما استفاده کرد.

باقلا

برای کنترل شیمیایی شته های باقلا بخصوص شته سیاه استفاده از حشره کش های اکسی دیمتون متیل 25% به میزان 1 تا 5/1 در هزار، دیمتوات 40% به میزان 1 تا 5/1 در هزار، مالاتیون 57% به میزان 5/1 در هزار، دیازینون 60% به میزان 5/1 در هزار و یا آسفیت 90% به میزان 75/0 در هزار قابل توصیه می باشد. 

ذرت

کنترل شیمیایی شته در مزرعه ذرت زمانی توصیه می شود که قبل از مرحله تاسل دهی 50 درصد بوته ها آلودگی به شته نشان دهند  و یا 3 درصد بوته ها در تاسل دهی روی برگ های بالایی و گل آذین نر آلودگی شدید نشان دهند. برای کنترل شته می توان از فوزالن 35% یا پریمیکارب 50% به صورت محلول پاشی و یا از ایمیداکلوپرید 6% به صورت ضدعفونی بذر استفاده کرد. 

گندم و جو

برای کنترل شته ها در مزارع گندم و جو می توان از سموم اکسی دیمتون متیل اکسی دیمتون متیل 25%، دیمتوات 40%، پریمیکارب 50%، مالاتیون 57% و یا اس فن والریت 5/2% در مرحله رویشی 2 برگی، وقتی که تراکم شته ها به بیش از 5 عدد روی هر بوته رسید استفاده کرد.

اقدامات لازم جهت جلوگیری از بیماری در یونجه شامل:

اقدامات لازم جهت پیشگیری در باقلا و ذرت:

اقدامات لازم جهت جلوگیری از بیماری در گندم و جو: