بیماری های یونجه (قسمت دوم)

لکه آجری یونجه

نام بیماری: لکه آجری یونجه

نام انگلیسی: Stemphylium Leaf Spot

نام علمی: Stemphylium botryosum

به طور خلاصه

علائم

از نشانه های بارز بیماری لکه آجری یونجه ظهور لکه های بیضی شکل آجری رنگ با حاشیه قهوه ای روی برگچه های بونجه است. با پیشرفت بیماری، زخم ها گسترش می یابد و حلقه های هم مرکز در آن بوجود می آید و ممکن است بخش بزرگی از برگچه را فراگیرد. از به هم پیوستن این لکه ها در شرایط حاد بیماری، همه سطح برگ آلوده شده و باعث خشک شدن و در نهایت ریزش برگ ها نیز می شود و گاهی کل بوته خشک می شود.

علت ها

عامل این بیماری قارچ Stemphylium botryosum می باشد. این بیماری از بیماری های شایع مناطق گرم و مرطوب می باشد. بیشترین آسیب و زیان رسانی به طور معمول در پاییز و زمستان و به ویژه پس از بارندگی که رطوبت هوا زیاد است روی می دهد. میزان آسیب و زیان رسانی آن در روی رقم یونجه بغدادی تا 80 % به ویژه در شرایطی که یونجه زار پرپشت و متراکم باشد گزارش شده است. دمای 15 تا 21 درجه سانتیگراد و آب و هوای برای ظهور و گسترش بیماری مناسب می باشد. این قارچ بر روی ساقه ها و برگ های مرده و بذر زمستان گذرانی می کند و اسپورهای آن توسط باد و باران جابجا می شود. اسپورها در صورت وجود رطوبت بر روی سطح برگ شروع به جوانه زنی می کنند.

کنترل ارگانیک

تاکنون روش کنترل بیولوژیک برای این بیماری گزارش نشده است.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. تاکنون قارچکش مناسب برای کنترل بیماری لکه آجری یونجه توسط سازمان حفظ نباتات کشور تایید نشده است.

اقدامات پیشگیرانه

 

بیماری سوسک شاخک بلند

نام بیماری: سوسک شاخک بلند

نام انگلیسی: Root Longhorn Beetle

نام علمی: Plagiontus floralis

به طورخلاصه

علائم

آفت سوسک شاخک بلند در مرحله لاروی به ریشه یونجه حمله می کند. لارو با قطعات دهانی ساینده خود از بافت های مرکزی ریشه تغذیه نموده و مواد زائد حاصل از تغذیه به صورت مفتول خاک اره متراکمی در  داخل ریشه آلوده باقی می ماند. تغذیه و حرکت در درون ریشه به طور دورانی صورت می گیرد. آثار آن به صورت زرد شدن برگ ها و ضعیف و کوچکتر شدن بوته های آلوده دیده می شود. این آفت در آلودگی شدید سبب خشکیدگی بوته های یونجه می شود.

علت ها

سوسک شاخک بلند به طور عمده زمستان را به صورت لارو کامل درون ریشه بوته های آلوده یونجه سپری می کند. لاروهای زمستان گذران سوسک شاخک بلند یونجه بدون توقف رشد دیاپوز اجباری بوده و در طول فصل سرد نیز به تغذیه و رشد خود به طور کند ادامه می دهند. سر لاروها در اواخر دوره رشد و پیش شفیره شدن به سمت بالا و به طرف طوقه گیاه قرار می گیرد. لاروها بدون پا و به رنگ سفید شیری بوده و سر آنها بزرگ و به رنگ قهوه ای تیره می باشند. در اواسط فصل بهار پس از رشد کامل لاروها، تغذیه آن ها متوقف شده، سپس تبدیل به شفیره می شوند. حشرات بالغ چند روی درون ریشه باقی می مانند و سپس با سوراخ کردن آن در ناحیه طوقه بوته به محیط بیرون از خاک راه می یابند. بدن حشرات بالغ پوشیده از مو بوده و پیش گرده دارای دو نوار زرد رنگ مودار عرضی در نیمه جلویی و نزدیک به قاعده است. حشرات ماده تخم ها را به طور انفرادی و به ندرت در دسته های 2 تا 3 تایی در سطح طوقه بوته های یونجه قرار می دهند. تخم حشره به شکل بیضی کشیده و به رنگ سفید شیری است. دوره یک نسل کامل حشره به طور میانگین 362 روز می باشد و به این ترتیب یک نسل در سال دارد.

کنترل ارگانیک

تنها دشمن طبیعی آفت سوسک شاخک بلند یونجه از خانواده Laelapidae گونه Hypoaspis ueckermann و Khanjani می باشد. این گونه علاوه بر پارازیت کردن آفت سوسک شاخک بلند، در روی لارو کرم سفید ریشه هم یافت می شود . به صورت پارازیت بیرونی روی گونه های یاد شده دارای فعالیت انگلی است. به نظر می رسد این انگل واره نمی تواند باعث مرگ لارو آفت بشود.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. استفاده از سموم سایپرمترین و دیازینون در خاک به کاهش جمعیت این آفت در خاک کمک می کند.

اقدامات پیشگیرانه

 

سن سبز یونجه

نام بیماری:  Lucerne Bug

نام علمی: Adelphocoris lineolatus

به طور خلاصه

 علائم

سن سبز یونجه انتشار جهانی دارد. گونه ای است چند خوار که در روی بسیاری از گیاهان خانواده لگومینوز مانند یونجه، اسپرس، شبدر، لوبیا، آفتابگردان، پنبه، کنف، پنیرک، کلزا و گیاهان خانواده چغندر و چتریان یافت می شود. پوره ها و حشرات کامل سن سبز یونجه از غنچه، گل وغلاف های سبز یونجه و دیگر حبوبات تغذیه می کنند. تغذیه آن از گل سبب زرد شدن براکته های باز شده و ریزش بیشتر غنچه ها و گل ها می شود و از مجموعه گل آذین فقط محور گل باقی می ماند. در یونجه زارهایی که تنش آبی رو به رو هستند، آسیب و زیان رسانی شدیدتر می شود.

علت ها

سن سبز یونجه دارای بدن کشیده و بلند به رنگ سبز متمایل به زرد که افراد نر به نسبت تیره تر از افراد ماده هستند. سطح پشتی بدن پوشیده از موهای نقره ای کوتاه است. پیشگرده دارای دو لکه تیره می باشد. از صفات افتراقی برای تشخیص این گونه وجود سپرچه مثلثی شکل است که بین دو بال رویی قرار گرفته است. پوره سن های اول و دوم زرد متمایل به سبز است. پوره سن سوم به رنگ سبز با لکه های تیره می باشد. پوره سن چهارم به رنگ سفید و پوره سن پنجم حنایی متمایل به قهوه ای است. سن سبز یونجه زمستان را به صورت تخم در درون ساقه گیاهان و علف های هرز سپری می کند. تخم ها ممکن است در هنگام برداشت به همراه علوفه به انبار انتقال پیدا کنند. هنگامی که دمای محیط به 20 درجه سانتیگراد می رسد، تخم های زمستان گذران باز می شوند. پوره های این آفت در مناطق سرد در اواخر اردیبهشت ماه و حشرات کامل نسل اول حدود اواخر خرداد ماه ظاهر می شوند. حشرات کامل پس از ظهور آغاز شروع به تغذیه کرده و آن گاه جفت گیری و تخم گذرای می کنند. حشرات کامل نسل دوم درست همزمان با گل کردن چین دوم ظاهر می شوند و بیشینه تراکم مراحل زیستی آفت در هنگام گل کردن چین دوم دیده می شود. میانگین دوره یک نسل 21.5 روز بوده است.

کنترل ارگانیک

گونه هایی از زنبورهای براكونید مانند Euphorin spp و Peristenus conradi انگل واره سن های پایین پورگی و P. palipes (Curtis) انگل واره پوره های سن های سوم و چهارم هستند. قارچ بیماریزای Entomophthora erupta (Dastan)  نیز روی پوره های این آفت دیده شده است. گونه های مختلف این قارچ به ناحیه سر، قفس سینه و شكم میزبان حمله كرده و نشانه های آلودگی بسیار مشخص می باشد. همچنین سن های شكارگر Nabisferus، سن   Draeocorispallens L. و لارو بالتوری .Chrysoperla carnea Steph از جمله عامل های كنترل كننده جمعیت این گونه هستند. از عامل های كنترل كننده بالا، سن D. pallens دارای تراكم جمعیت قابل توجهی در یونجه زارها بوده، پوره و حشره بالغ این شكارگر از سن های مختلف پورگی سن های گیاه خوار خانواده Miridae تغذیه می كند.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. استفاده از سم فوزالن 35% به میزان سه در هزار و یا فن والریت 25% به میزان یک در هزار، در مرحله غنچه های سبز یونجه و دیگر گیاهان میزبان توصیه می شود. کاربرد سموم یاد شده، در مرحله رشدی غنچه های سبز در کاهش جمعیت آفت بسیار موثر می باشد.

اقدامات پیشگیرانه

 

موزائیک یونجه

نام انگلیسی: Alfalfa Mosaic Virus

نام علمی:AMV

به طور خلاصه

علائم

در روی یونجه نشانه های آلودگی به ویروس بیشتر با ظهور لکه های سبز روشن یا زرد، بدشکلی های مشخص در روی برگچه ها، توقف رشد شاخه، پیچیدگی برگ یا دمبرگ و کوتولگی شدید در روی بوته های در حال رشد همراه است. هنگامیکه بوته ها بالغ می شوند نشانه های آلودگی نیز کاهش یافته و محو می شوند. نشانه های بیماری به طور معمول در برگهای تابستانی ناپیدا هستند. گره زایی در روی ریشه های آلوده و بقایای بوته ها در زمستان کاهش می یابد. بوته های آلوده به ویروس در برابر آسیب حاصل از خشکسالی و شرایط یخبندان حساس تر هستند.

علت ها

عامل بیماری ویروس موزائیک یونجه Alfalfa Mosaic Virus می باشد. این ویروس از طریق بذر قابل انتقال می باشد. شته ها مهم ترین ناقلان ویروس موزائیک یونجه هستند و دست کم 15 گونه شته از جمله شته سبز هلو و شته نخودفرنگی در انتقال آن در طبیعت نقش دارند. دامنه میزبانی این ویروس خیلی زیاد است.

 

کنترل ارگانیک

کنترل مستقیم ویروس امکان پذیر نمی باشد. روغن های معدنی رقیق شده می تواند انتقال ویروس توسط شته ها را کاهش دهند، اما کاربرد این روغن ها در غلظت های بالا ممکن است برای گیاهان سمی باشند. اسپری کردن ترکیباتی مانند آزادیراختین، روغن نیم، پیرترین ها و نمک پتاسیم اسیدهای چرب توصیه می شود. قبل از بذرپاشی، مالچ های پلی اتیلن انعکاسی را روی بسترهای کاشت قرار دهید تا فرود شته و انتقال ویروس کاهش یابد.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. کنترل شیمیایی آلودگی های ویروسی امکان پذیر نیست اما می توان از آفتکش ها در جهت کنترل جمعیت شته ها استفاده کرد.

اقدامات پیشگیرانه