بیماری های ذرت بخش 1

نام بیماری: زنگ جنوبی ذرت

نام انگلیسی: Southern Rust

نام علمی: Puccinia polysora

به طور خلاصه

علائم

زنگ جنوبی ذرت به صورت جوش های کوچک قرمز پرتغالی بر روی سطح بالایی برگ های پیرتر ایجاد شده که این جوش ها به تعداد خیلی کم در سطح زیرین برگ نیز دیده می شوند. این جوش ها به شکل پودری، دایره ای تا تخم مرغی شکل، برجسته و خوشه ای یا متراکم می باشند. در مراحل بعدب بیماری، این جوش ها به صورت دسته ای یا خوشه ای در سطح برگ گسترش یافته و ممکن است بر روی برگ های جوان، غلاف برگ، پوسته بلال و ساقه ها نیز دیده شوند. همچنین لکه های زرد رنگ و قهوه ای رنگ نیز بر روی برگ ها ایجاد می شود. برگ های جوان نسبت به برگ های مسن تر به زنگ جنوبی حساس تر بوده و این امر سبب می شود که مزارع با تاریخ کاشت دیرتر به این بیماری حساس تر باشند. این بیماری با ضعیف کردن گیاه، باعث پوسیدگی ساقه و خوابیدگی گیاه و کاهش کیفیت دانه می گردد. پتانسیل گسترش این بیماری می تواند سبب کاهش کیفیت دانه می گردد. پتانسیل گسترش این بیماری می تواند سبب کاهش قابل توجه عملکرد گردد.

علت ها

زنگ جنوبی توسط قارچ Puccinia polysora ایجاد شده و معمولا در مراحل بعدی رشد گیاه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رخ می دهد. این قارچ پارازیت اجباری بوده و به همین دلیل برای بقا خود نیازمند میزبان یا گیاهان زنده می باشد و نمی تواند بر روی بذر یا بقایای گیاهی درون خاک زنده بماند. همچنین آلودگی به این بیماری در یک فصل به معنای انتقال آن به فصول بعدی کشت نمی باشد. باد عامل انتقال اسپورهای زنگ جنوبی از مزارع آلوده به مزارع دیگر می باشد. در سطح مزرعه نیز باد و آب سبب انتقال اسپورها از گیاهی به گیاه دیگر می شوند. شرایط محیطی مساعد برای آلودگی شدید دمای بین 27 تا 33 درجه سانتیگراد و رطوبت زیاد می باشد. آلودگی زود هنگام در مراحل اولیه رشد گیاه ممکن است باعث خسارت سریع و قابل توجه به گیاه گردد.

کنترل ارگانیک

به منظور جلوگیری از جوانه زنی اسپورهای قارچ زنگ جنوبی از عصاره آبکی گواکو استفاده کنید. این عصاره را می توان با غوطه ور کردن کامل برگ های گواکو در آب مقطر و نگهداری محلول به مدت 24 ساعت در یخچال تهیه کرد. سپس، عصاره را با کاغذ صافی فیلتر کنید، بعد آن را در آب رقیق کنید تا به غلظت 5 درصد برسد و بر روی برگ ها بکار ببرید.

کنترل شیمیایی

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک را همیشه در نظر داشته باشید. به محض مشاهده علائم بیماری زنگ معمولی ذرت در مزرعه می توان از قارچکش مانکوزب 80% به میزان 1.5 در هزار استفاده کرد. در صورت نیاز، لازم است که سمپاشی یک تا دو بار دیگر تکرار شود.

اقدامات پیشگیرانه

 

نام بیماری: زنگ معمولی ذرت

نام انگلیسی: Common Rust

نام علمی: Puccinia sorghi

به طور خلاصه

علائم

ابتدا زخم های کوچک در هر دو طرف برگ ها ظاهر می شوند و به آرامی به لکه های کوچک، قهوه ای و کمی برجسته تبدیل می شوند. این لکه ها عمدتا کشیده شده و بعدا به جوش های پودری و قهوه ای طلایی تبدیل می شوند که در هر دو سطح بالایی و پایینی برگ وجود دارند. با بلوغ گیاه رنگ این جوش ها به سیاه تغییر پیدا می کند. برخلاف سایر بیماری های زنگ، علائم این بیماری معمولا در سایر قسمت های گیاه مانند ساقه، غلاف برگ و یا پوسته وجود ندارد. با این حال، ساقه ها ضعیف و نرم رشد می کنند و مستعد خم شدن هستند. بافت برگ جوانتر نسبت به برگ های بالغ بیشتر در معرض آلودگی هستند. گیاهان آلوده در مراحل اولیه از خود زردی نشان می دهند و در صورت آلودگی برگ های بالایی عملکرد محصول به شدت کاهش می یابد.

علت ها

این بیماری توسط قارچ Puccinia sorghi ایجاد می شود. این قارچ در یک میزبان جایگزین زمستان گذرانی کرده و با آغاز بهار اسپورها را آزاد می کند. اسپورها توسط باد و باران تا فواصل دور منتقل می شوند و هنگام فرود آمدن بر روی برگ ها، آلودگی را شروع می کنند. آلودگی ثانویه از گیاه آلوده به گیاه سالم توسط اسپورهای پخش شده نیز اتفاق می افتد. رطوبت نسبی زیاد، شبنم، باران و دمای خنک بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد شدت بیماری را افزایش می دهد. هوای گرم و خشک روند رشد قارچ و توسعه آلودگی را کند می کند. این بیماری بیشتر در ذرت بذری و ذرت شیرین مشکل زا می باشد و در ذرت هایی که به منظور خوراک دام، محصولات صنعتی و یا تهیه غذاهای فرآوری شده کشت می شوند، مشکل زا نمی باشد. عملکرد گیاه در صورت آلودگی  به این قارچ ها کاهش می یابد.

کنترل ارگانیک

تا کنون روش کنترلی بیولوژیک تجاری برای این بیماری گزارش نشده است.

کنترل شیمیایی

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. این بیماری بیشتر مزارع تولید بذر و نیز ذرت های شیرین را مبتلا می کند و کمتر در مزارعی که هیبریدهای ذرت کشت وکار می شوند، مشاهده می گردد به محض مشاهده علائم بیماری زنگ معمولی ذرت در مزرعه می توان از قارچکش مانکوزب 80% به میزان 1.5 در هزار استفاده کرد. در صورت نیاز می توان با فاصله 10 روز سمپاشی را تکرار کرد.

اقدامات پیشگیرانه