مقایسه سرمایه، سود و سختی کار این پنج محصول
برای اینکه انتخاب راحت‌تری داشته باشید، خوب است این پنج محصول را در چند شاخص کلیدی با هم مقایسه کنیم.
زعفران:
زعفران، یا همان طلای سرخ، نیاز به خرید پیاز در سال اول دارد که بخش اصلی هزینه اولیه کشت پرسود با سرمایه کم را تشکیل می‌دهد، اما از سال‌های بعد این هزینه حذف می‌شود. نیاز آبی بسیار کمی دارد و برای مناطق خشک و نیمه‌خشک ایده‌آل است. کار اصلی آن در زمان کاشت و برداشت گل است. سود کشت زعفران با سرمایه کم می‌تواند بسیار خوب باشد، به خصوص اگر محصول باکیفیتی تولید کنید و بتوانید آن را خوب بفروشید. اما رسیدن به اوج باردهی چند سالی طول می‌کشد.
زرشک:
زرشک بی‌دانه نیز گیاهی بسیار مقاوم به کم‌آبی و شرایط سخت است. نحوه کاشت زرشک و سودآوری آن به گونه‌ای است که پس از کاشت نهال، نیاز به مراقبت زیادی ندارد و از سال سوم چهارم به بار می‌نشیند و درآمد کاشت زرشک و زعفران می‌تواند مکمل خوبی برای هم باشد.
آلوئه ورا:
کشت آلوئه ورا و بازار فروش آن نیز در سال‌های اخیر به دلیل مصارف زیاد این گیاه در صنایع آرایشی بهداشتی و خوراکی، بسیار پررونق شده است. هزینه اولیه پرورش آلوئه‌ورا شامل خرید پاجوش و آماده‌سازی بستر است و می‌توان آن را در زمین کوچک یا حتی گلدان‌های بزرگ و گلخانه‌های کوچک پرورش داد.
موسیر:
موسیر هم گیاهی مقاوم و باارزش برای کشت پرسود است. کاشت موسیر در مقیاس کوچک و درآمد آن به دلیل بازار خوب برای موسیر تازه و خشک، قابل توجه است و می‌توان آن را با سرمایه اولیه نسبتا کمی شروع کرد. این گیاه نیاز به مراقبت چندانی ندارد و در برابر آفات و بیماری‌ها نیز تا حد زیادی مقاوم است. همچنین موسیر به دلیل خواص دارویی و کاربرد گسترده در صنایع غذایی، هم در بازار داخلی و هم صادراتی تقاضای بالایی دارد. با برنامه‌ریزی مناسب و بازاریابی هدفمند، می‌توان از کاشت موسیر به سود اقتصادی خوبی دست یافت.
قارچ:
پرورش قارچ دکمه‌ای، صدفی یا ترایفل، یکی از بهترین گزینه‌ها برای فضاهای بسته و کنترل شده است. آموزش پرورش قارچ در خانه با کمترین هزینه به شما نشان می‌دهد که با تهیه کمپوست آماده و اسپان یا بذر قارچ و فراهم کردن شرایط دمایی و رطوبتی مناسب، می‌توانید در مدت کوتاه حدود دو ماه، چندین بار محصول برداشت کنید. سود پرورش قارچ در منزل می‌تواند بسیار جذاب باشد، به شرطی که اصول کار را خوب یاد بگیرید و بازار فروش کوچکی هم برای خودتان پیدا کنید.
کدام کشت مناسب‌تر است؟
اگر در منطقه‌ای با آب و هوای خشک و نیمه‌خشک زندگی می‌کنید و به دنبال محصولی با ارزش صادراتی بالا و نیاز آبی کم هستید، زعفران و زرشک می‌توانند گزینه‌های بسیار خوبی برای شما باشند. این دو گیاه، جزو گیاهان پرسود برای کاشت در این مناطق محسوب می‌شوند. اگر فضای بسته‌ای مثل یک انباری، زیرزمین یا حتی یک اتاق بلااستفاده در خانه دارید و به دنبال یک کار زودبازده هستید، پرورش قارچ را امتحان کنید.
برای کسانی که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری زندگی می‌کنند یا امکان راه اندازی گلخانه کوچک را دارند، آلوئه‌ورا با بازار رو به رشدش می‌تواند انتخاب هوشمندانه‌ای باشد. و اگر به دنبال گیاهی مقاوم، با نیاز آبی متوسط و بازار خوب برای مصارف دارویی و خوراکی هستید، موسیر را هم در نظر بگیرید. البته، همیشه می‌توانید با شروع کوچک و حتی ترکیب چند کشت مختلف، ریسک خود را کاهش داده و درآمدتان را متنوع کنید.
زعفران؛ از کاشت تا سودآوری
زعفران، این ادویه گران‌بها و خوش‌عطر و رنگ، یکی از بهترین گزینه‌ها برای کشت پرسود با سرمایه کم در مناطق مستعد ایران است.
آموزش کشت زعفران با سرمایه کم؛ مراحل کلیدی از خاک تا گل
اولین قدم در آموزش کشت زعفران با سرمایه کم، انتخاب و تهیه پیاز مناسب است. پیاز زعفران باید سالم، بدون بیماری و آفت، و با اندازه مناسب باشد. بهترین زمان برای کاشت پیاز زعفران، از اواخر مرداد تا اواخر شهریور است. زمین مورد نظر باید زهکشی خوبی داشته باشد و قبل از کاشت، به خوبی شخم زده و با کود دامی پوسیده یا کود مرغی فرآوری شده تقویت شود. پیازها معمولا در عمق 15 تا 20 سانتی‌متری و با فاصله حدود 10 تا 15 سانتی‌متر از هم کاشته می‌شوند.
یکی از بزرگترین مزایای زعفران، نیاز آبی بسیار کم آن است. اولین آبیاری معمولا در اواخر مهرماه و قبل از گلدهی انجام می‌شود و آبیاری‌های بعدی نیز بسته به میزان بارندگی و نوع خاک، با فواصل زیاد صورت می‌گیرد. وجین علف‌های هرز و مبارزه با آفات و بیماری‌ها، که خوشبختانه در زعفران نسبت به سایر محصولات کمتر است، از دیگر مراحل داشت محصول است. برحسب منطقه جغرافیایی، از اواخر مهر تا اواخر آبان، گل‌های زیبای بنفش زعفران ظاهر می‌شوند. برداشت گل‌ها باید صبح زود و قبل از باز شدن کامل آنها انجام شود. پس از برداشت، کلاله‌های قرمز رنگ با دقت از سایر اجزای گل جدا شده و به روش صحیح خشک می‌شوند.
هزینه اولیه و سودآوری در 1000 متر مربع
فرض کنیم می‌خواهیم در 1000 متر مربع زعفران بکاریم. بخش اصلی هزینه اولیه کشت زعفران با سرمایه کم، مربوط به خرید پیاز است. مقدار پیاز مورد نیاز برای این مساحت، بسته به روش کاشت، حدود 500 تا 1000 کیلوگرم است. هزینه‌های دیگر شامل آماده‌سازی زمین، هزینه‌های کارگری برای کاشت و برداشت، و مقدار کمی آب‌بها است.
درآمد کاشت زعفران از سال دوم به بعد شروع می‌شود و در سال‌های سوم و چهارم به اوج خود می‌رسد و تا سال هفتم یا هشتم ادامه دارد. میزان برداشت محصول خشک در 1000 متر مربع، به طور متوسط می‌تواند بین 0.5 تا 1.5 کیلوگرم باشد. با توجه به قیمت بالای زعفران در بازار، درآمد کاشت زعفران می‌تواند بسیار قابل توجه و وسوسه‌انگیز باشد. البته باید نوسانات قیمت و هزینه‌های خشک کردن و بسته‌بندی را هم در نظر گرفت.
آلوئه‌ورا و قارچ؛ بازدهی سریع در فضای محدود
کشت آلوئه ورا و بازار فروش رو به رشد آن، و همچنین سود پرورش قارچ در منزل، می‌توانند گزینه‌های باشند.
آموزش پرورش‌دادن قارچ در خانه با کمترین هزینه
پرورش قارچ در خانه با کمترین هزینه یکی از جذاب‌ترین ایده های کشاورزی با سرمایه کم است. قارچ‌های خوراکی مثل دکمه‌ای یا صدفی را می‌توان به راحتی در یک انباری، زیرزمین، یا حتی یک اتاق کوچک در آپارتمان پرورش داد. اولین قدم، انتخاب نوع قارچ و تهیه بذر آن و بستر کشت است. برای شروع، بهتر است از کمپوست آماده و پاستوریزه شده استفاده کنید که ریسک آلودگی کمتری دارد.
پس از اینکه اسپان را با کمپوست مخلوط کردید و در کیسه‌های پلاستیکی یا جعبه‌های مخصوص ریختید، باید شرایط محیطی مناسب را فراهم کنید. این شرایط شامل دمای کنترل شده معمولا بین 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد بسته به مرحله رشد، رطوبت حدود 80 تا 95 درصد، تهویه مناسب و تاریکی در مرحله رشد میسلیوم یا همان ریشه‌دوانی قارچ و سپس نور کم در مرحله ظهور کلاهک‌ها است.
با رعایت این شرایط، معمولا پس از حدود 3 تا 4 هفته، اولین جوانه‌های قارچ ظاهر می‌شوند و می‌توانید اولین چین محصول را برداشت کنید. از هر بستر کشت می‌توان چندین بار، معمولا 3 تا 5 چین، محصول برداشت کرد. هزینه اولیه پرورش قارچ شامل خرید اسپان، کمپوست و شاید یک دستگاه رطوبت‌ساز کوچک و دماسنج است. با توجه به قیمت خوب قارچ در بازار و امکان برداشت چندین محصول در سال، سود پرورش قارچ در منزل می‌تواند بسیار رضایت‌بخش باشد.
آلوئه‌ورا؛ گیاه هزاردرمان
کشت آلوئه‌ورا و بازار فروش رو به گسترش آن، یکی دیگر از گزینه‌های عالی برای کشت گیاهان دارویی پرسود با سرمایه کم است. این گیاه مقاوم و همیشه‌سبز را می‌توان هم در زمین کوچک و هم در گلدان‌های بزرگ در آپارتمان یا گلخانه‌های کوچک پرورش داد. تکثیر آلوئه‌ورا معمولا از طریق پاجوش‌هایی که در کنار گیاه مادری رشد می‌کنند، انجام می‌شود. این گیاه به خاک با زهکشی خوب، آبیاری منظم اما نه زیاد (چون به غرقابی حساس است) و نور کافی نیاز دارد.
بازار فروش برگ آلوئه‌ورا و ژل شفاف داخل آن بسیار داغ است. از این ژل در صنایع آرایشی بهداشتی برای تهیه کرم‌ها، لوسیون‌ها، شامپوها، صنایع غذایی برای تهیه نوشیدنی‌ها و دسرها و حتی برای مصارف دارویی استفاده می‌شود. هزینه اولیه پرورش آلوئه‌ورا شامل خرید پاجوش و آماده‌سازی خاک یا گلدان است. با توجه به اینکه هر گیاه آلوئه‌ورا به طور مرتب پاجوش تولید می‌کند و برگ‌های آن نیز پس از حدود یک تا دو سال قابل برداشت هستند، درآمدزایی از این گیاه می‌تواند به صورت مستمر ادامه داشته باشد.
زرشک و موسیر؛ گیاهان مقاوم در کشت پرسود
برای کسانی که در مناطقی با محدودیت آب زندگی می‌کنند، کشت گیاهان دارویی پرسود با سرمایه کم که مقاومت خوبی به خشکی دارند، می‌تواند یک انتخاب هوشمندانه باشد. زرشک و موسیر دو نمونه عالی از این گیاهان هستند.
نحوه کاشت زرشک؛ از انتخاب نهال تا برداشت یاقوت‌های سرخ
زرشک، به خصوص زرشک بی‌دانه که بازارپسندی بسیار بالایی دارد، یکی از محصولات استراتژیک ایران است. نحوه کاشت زرشک و سودآوری آن برای کشاورزان در مناطق خشک و نیمه‌خشک بسیار جذاب است. این گیاه مقاومت فوق‌العاده‌ای به کم‌آبی، شوری خاک و شرایط سخت محیطی دارد. کاشت زرشک معمولا از طریق نهال انجام می‌شود و پس از حدود 3 تا 4 سال به باردهی اقتصادی می‌رسد.
برداشت زرشک در پاییز و معمولا با بریدن شاخه‌های حامل خوشه انجام می‌شود و سپس خوشه‌ها را در محلی سایه و با تهویه خوب خشک می‌کنند. درآمد کاشت زرشک و زعفران به دلیل نیازهای آبی مشابه و همزمانی نسبی در برخی عملیات، می‌تواند برای کشاورزان این مناطق یک سبد درآمدی خوب ایجاد کند. بازار زرشک خشک، هم در داخل و هم برای صادرات، بسیار پررونق است.
کاشت موسیر در مقیاس کوچک
موسیر، این گیاه از خانواده پیاز و سیر، با طعم ملایم‌تر و خواص دارویی فراوان، یکی دیگر از گزینه‌های عالی برای کاشت موسیر در مقیاس کوچک و درآمد قابل توجه است. موسیر را می‌توان از طریق بذر یا پیازچه‌های کوچک تکثیر کرد. این گیاه به خاک با زهکشی خوب و آبیاری متوسط نیاز دارد و در بسیاری از مناطق ایران قابل کشت است. موسیر را می‌توان به صورت تازه به عنوان سبزی یا خشک شده به عنوان چاشنی و ادویه، به بازار عرضه کرد. با توجه به افزایش آگاهی مردم نسبت به خواص موسیر و کاربردهای متنوع آن در آشپزی و طب سنتی، بازار این محصول نیز رو به رشد است و می‌تواند سودآوری خوبی برای تولیدکنندگان کوچک داشته باشد.