نکات مورد توجه در کاشت درختان بخش سوم

نکات مورد توجه در کاشت محصولات باغی بخش سوم 

شلیل

شلیل نوعی میوه از خانواده هلو است. گونه ای از هلو با ژن مغلوب است که میوه های بدون کرک تولید می کند و به همین علت هلوی بدون کرک نیز نامیده می شود و طعمی مطبوع و شیرین تر از هلو دارد. شلیل میوه بومی  آسیا است. در زمستان بهتر است کود دامی یا مرغی به باغ بدهید. کود مرغی فرآوری شده یا کود دامی پوسیده به همراه کودهای شیمیایی به صورت چالکود در اختیار درخت قرار دهید. در بهار و با متورم شدن جوانه با استفاده از محلول پاشی فروت ست می توانید تعداد شکوفه ها را افزایش دهید. در اسفند ماه می توانید باغ خود را هرس کنید این کار بسیار حساس است و عوامل زیادی در زمان و مقدار هرس باید مورد توجه قرار گیرند. بعضی از درختان مثل هلو شلیل باید هر سال و به مقدار زیاد هرس شوند و از هر شاخه بسته به نوع درخت فقط چند بند باقی گذاشته شود. درختان شلیل به موقعیت آفتاب پذیر، خاک مرطوب با زهکشی عالی و اسیدیته 6 تا 5/6 نیاز دارند. ریشه های شلیل در برابر کمبود تهویه خاک بسیار حساس بوده و از غرقاب شدن به شدت صدمه می بینند و برای بهترین رشد و محصول دهی به خاک های نسبتا سبک با عمق یک تا یک و نیم متر با زهکشی مناسب و مطلوب نیاز دارند. درختان شلیل در شرایط آب و هوایی با تابستان های گرم و زمستان هایی که فاقد یخبندان های طولانی مدت می باشند، رشد مناسبی دارند. مقاومت شلیل به سرما تا منفی 20 درجه سانتی گراد بوده و ریشه های آن سرمای منفی 10 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند. شلیل به سرمای دیررس بهاره حساس می باشد. نیاز سرمایی جوانه های شلیل برای اتمام استراحت، نسبت به ارقام مختلف شلیل در حدود 400 تا 1000 ساعت بین 4 تا 7 درجه سانتی گراد می باشد.

 

شلیل/ هلو

هلو و شلیل بومی نواحی گرم چین می باشند، شلیل نوعی میوه از خانواده هلو است. گونه ای از هلو با ژن مغلوب است که میوه های بدون کرک تولید می کند و به همین علت هلوی بدون کرک نیز نامیده می شود و طعمی مطبوع و شیرین تر از هلو دارد. هلو و شلیل را به دو صورت مصرف خانگی و مصارف صنعتی (کمپوت، کنسانتره، خشکباری، تهیه عصاره و منجمد کردن) تقسیم بندی کرده اند. آسیب سرما و نوسانات دمایی در اواخر زمستان و اوایل بهار، زمان هرس، تغذیه و اسیدیته خاک، فشردگی خاک و خیس شدن طوقه، پایه ها و پیوندک از عوامل موثر در ایجاد کوتاهی عمر درختان شلیل و هلو هستند. نیاز آبی هلو و شلیل زیاد است، که این نیاز در زمان میوه دهی بیشتر هم می شود. تنش خشکی درخت در این مقطع زمانی باعث کم آب شدن میوه ها می شود. در ایران خشک شدن سرشاخه ها و زوال درختان هلو و شلیل به صورت گسترده در مناطق مختلف مشاهده شده است. استفاده از پایه های مناسب و همچنین استفاده از شیوه های درست مدیریت باغ نظیر عدم کاشت عمیق و زیر خاک بردن طوقه، عدم کاشت یونجه و گیاهان صیفی و جالیزی در بین ردیف های درختان، آبیاری مناسب و هرس صحیح در افزایش عمر هلو و شلیل موثر است.

 خاک های لومی تا شنی متوسط بهترین خاک برای کاشت هلو و شلیل می باشد. این خاک ها می بایست عمیق و با زهکشی مناسب باشند، زیرا ریشه شلیل و هلو به تنش ضعیف و غرقاب شدن بسیار حساس است. این درختان برای رشد بهتر به خاک های با عمق  1 تا 5/1 متر نیاز دارند. شلیل و هلو در پی اچ کمی اسیدی تا خنثی رشد بهتری دارند. در خیلی از کشورها کاشت درختان شلیل و هلو به خاطر یخ زدگی سریع شکوفه در سرمای بهاره با مشکل هم راه است. این درختان برای بیرون آمدن از استراحت زمستانه 400 تا 1000 ساعت دمای زیر 7 درجه سانتی گراد نیاز دارند. شاخه های درختان شلیل و هلو سرمای منفی 32 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند ولی شکوفه ها در منفی 2 درجه سانتی گراد صدمه خواهند دید. قابل ذکر است مقاومت شلیل و هلو به گرمای تابستان مانند سرمای زمستان خوب بوده و میوه های آن ها در تابستان کیفیت بهتری دارند.  

 

مرکبات

 

مرکبات درمناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در سراسر جهان کشت می شوند. مرکبات آب و هوای گرم را دوست دارند و باید مراقبت ویژه ای برای محافظت آنها در مقابل سرما و یخبندان انجام شود. بادشکن برخی اوقات برای جلوگیری از آسیب میوه و در نتیجه تخریب آن ضروری است. آبیاری منظم برای کشت در مناطقی که بارندگی کمتر از 700 میلی متر در سال است ضروری می باشد. درختان مرکبات دفعات آبیاری کمتر و آبیاری عمیق را به آبیاری های کم عمق ترجیح می دهند. درختان مرکبات به شوری بسیار حساس هستند، در نتیجه کیفیت آب برای تولید یک محصول خوب ضروری می باشد. ارقام مرکبات را می توان در طیف وسیعی از انواع خاک ها از شنی فقیر گرفته تا شنی لومی و رسی پرورش داد، اما واقعیت این است که بیشترین باردهی و بهترین کیفیت میوه ها در زمین های عمیق و حاصلخیز با نفوذپذیری بالا و زهکش مناسب که بافت شنی لومی درشت تا شنی رسی دارد و از منبع قابل اطمینان آب برای آبیاری برخوردار باشند به دست  می آید. حداقل عمق خاک سطحی برای مرکبات باید 60 سانتیمتر و سطح ایستایی در آن حداقل 5/1 متر باشد. مقدار بهینه اسیدیته خاک بایستی بین 5/5 تا 5/6 و شوری آن کمتر از دو میلی موس بر سانتیمتر باشد. مرکبات بومی نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری و حساس به سرما هستند، لذا محلی که برای احداث باغ مرکبات انتخاب می شود، باید عاری از خطر سرمازدگی باشد. حداکثر دمای قابل تحمل برای مرکبات حدود 50 درجه است و درخت تنها در دامنه 13 تا 40 درجه سانتیگراد رشد می کند.  محدوده دمایی 21 تا 32 درجه سانتیگراد برای مرکبات بهینه می باشد. بارندگی سالیانه 1250 تا 1850 میلیمتر که پراکنش خوبی نیز داشته باشد می تواند نیاز این درختان را برطرف کند.

 

هلو

هلو بومی نواحی گرم چین می باشد، که به دو صورت تازه خوری و مصارف صنعتی مانند کمپوت، کنسانتره، خشکباری و ... تقسیم بندی کرده اند. نیاز آبی هلو زیاد است، و این نیاز در زمان میوه دهی بیشتر هم می شود. تنش خشکی درخت در این مقطع زمانی باعث کم آب شدن میوه ها می شود. در ایران خشکیدگی سرشاخه ها و زوال درختان هلو به صورت گسترده در مناطق مختلف مشاهده شده است. استفاده از پایه های مناسب و همچنین استفاده از شیوه های درست مدیریت باغ نظیر عدم کاشت عمیق و زیر خاک بردن طوقه، عدم کاشت یونجه و گیاهان صیفی و جالیزی در بین ردیف های درختان، آبیاری مناسب و هرس صحیح در افزایش عمر هلو موثر است. درختان هلو به موقعیت آفتاب پذیر، خاک مرطوب با زهکشی عالی و اسیدیته خاک 6 تا 5/6 نیاز دارند. ریشه های هلو در برابر کمبود تهویه خاک بسیار حساس بوده و از غرقاب شدن به شدت صدمه می بینند و برای بهترین رشد و محصول دهی به خاک های نسبتا سبک با عمق یک تا یک و نیم متر با زهکشی مناسب نیاز دارند. درختان هلو در شرایط آب و هوایی با تابستان های گرم و زمستان هایی که فاقد یخبندان های طولانی مدت می باشند، رشد مناسبی دارند. مقاومت هلو به سرما تا منفی درجه سانتی گراد بوده و ریشه های آن سرمای منفی  10 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند. هلو به سرمای دیررس بهاره حساس می باشد. نیاز سرمایی جوانه های هلو برای اتمام استراحت، نسبت به ارقام مختلف هلو در حدود 400 تا 1000 ساعت بین 4 تا 7 درجه سانتی گراد می باشد.