وضعیت فرسایش خاک در ایران:
میانگین فرسایش سالانه حدود ۱۵ تن در هکتار
حدود ۳ برابر متوسط قاره آسیا
رتبه اول کشورهای در حال توسعه
رتبه اول در جهان
نرخ سالانه فرسایش خاک در ایران تا ۳۳ تن در هکتار نیز گزارش شده که تقریبا ۵ تا ۶ برابر حد مجاز می باشد.
پیامدهای فرسایش و تخریب خاک:
ایجاد سیلاب های مخرب و رسوب گرفتن مخازن
بروز پدیده گرد و غبار
آلودگی آب ها وکاهش آب های زیرزمینی
شور شدن و کاهش حاصلخیزی خاک
گرم شدن کره ی زمین و کاهش بارندگی
تهدید امنیت غذایی
مشکلات بهداشتی
تحمیل خسارت های اقتصادی
هزینه های فرسایش خاک
هزینه های اقتصادی:
لایه رویی سد ها و کانال ها
کاهش عمر سدها
اتلاف کود وعناصر غذایی
کاهش تولید محصول
خسارت سیلاب ها
تخریب زیر ساخت ها
تهدید سلامت آخاد جامعه
هزینه های سیاسی اجتماعی:
بروز فقر و عوارض ناشی از آن
مهاجرت،تخلیه روستاها،...
آیا می دانید سالیانه حدود ۳۰٪ از ظرفیت ذخیره سازی آب که با احداث سدهای جدید ایجاد می گردد به وسیله رسوب ناشی از فرسایش پر می شود؟
فقط هزینه های مستقیم فرسایش خاک در کشور ما در سال ۱۳۷۹ حدود ۲۲۵۹۰ میلیارد ریال برآورد شده است.مقایسه این رقم با ارزش افزوده بخش کشاورزی ، شکار وجنگلداری در سال مذکور (۷۳۱۷۰ میلیارد ریال) نشان می دهد که تقریبا ۳۱ درصد این ارزش افزوده به نابودی کشیده شده است(فصلنامه پژوهش های اقتصادی ، بهار ۱۳۸۴)
مدیریت پایدار خاک پاسخی به چالش ها:
با توجه به ظرفیت های علمی و اجرایی کشور ، مدیریت پایدار خاک می تواند تهدیدهای یاد شده را به فرصت تبدیل و پیامدهای ارزشمند زیر را داشته باشند :
تامین امنیت غذایی و دست یابی به تولید حداقل ۲۰۰ میلیون تن محصول در سال
افزایش بازده مصرف نهادهای کشاورزی از جمله آب و کود
مقابله با عوارض خشکسالی و کاهش خسارت های زیست محیطی
افزایش سطح بهداشت و سلامت جامعه
چه باید کرد...
تصویب و اجرای لایحه جامع خاک که متضمن حفاظت و مدیریت جامع خاک کشورباشد.
فرهنگ سازی و ارتقا دانش عمومی جامعه در رابطه با جایگاه و اهمیت خاک
اصلاح ساختار تشکیلاتی نهادها و سازمان های مرتبط با بهره برداریومدیریت خاک دروزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه های ذیربط
تدوین و اجرای برنامه ملی آمایش سرزمین برای بهره برداری بهینه از منابع ملی از جمله خاک و آب
تدوین و اجرائی نمودن نقشه راه مدیریت خاک کشور
معرفی یک روز تحت عنوان "روز ملی خاک" به منظور ارتقا فرهنگ جامعه
اختصاص منابع مالی متناسب با نیازها و اهمیت خاک در توسعه پایدار کشور در قالب برنامه ها و بودجه های سنواتی
امید است با همت نمایندگان محترم شورای اسلامی ، وزرا ، سیاست مداران ، اندیشمندان خانواده علوم خاک و کلیه شهروندان جامعه ، گامهای موثرب در جهت مدیریت بهینه خاک ، این ثروت ملی برداشته شود.
(انجمن علوم خاک ایران)